Hôm nay tuyên án bà Trương Mỹ Lan: Tử hình hay không tử hình?
Quan điểm của mình, giết doanh nhân là điều ngu ngốc nhất trên đời.
Nếu như các tội phạm khác như giết người, ma tuý, việc tử hình chỉ là một viên đạn ân huệ cho cả y và gia đình y, thì việc tử hình một doanh nhân có thể gây “sụp đổ một nền kinh tế”.
Đây có phải một phép nâng quan điểm kiểu “ăn một miếng cháy làm suy yếu cả hệ thống XHCN” như sinh viên trường Pháp lý thời bao cấp thường kháo nhau mỗi lần ăn cắp cháy ở nhà bếp và bị bắt hay không?
Hoàn toàn không.
Doanh nhân tầm cỡ như bà Lan sẽ sở hữu rất nhiều tài sản (cả trong nước lẫn nước ngoài), việc làm rõ những tài sản này sẽ mất hàng thập kỷ.
Nếu tử hình họ thì số tài sản này sẽ trở nên hỗn loạn, tất cả các bên đều khốn khổ khi cuộc chiến tranh chấp nổ ra.
Trong khi việc quan trọng nhất của các vụ án kinh tế là khắc phục hậu quả và thu hồi tài sản, tiền bị chiếm đoạt.
Nếu tử hình họ thì việc thu hồi này gần như là bất khả thi và sẽ kéo dài có khi cả trăm năm khi rơi vào vòng xoáy kiện tụng, đặc biệt với những tài sản ở nước ngoài.
Thứ đến, người ta gọi là “những bữa ăn dang dở”, đó là những hợp đồng, những ràng buộc trong hoạt động kinh tế có hình thức “gentlemen’s contract”, hay còn gọi các hợp đồng quý ông, hợp đồng miệng vốn trong nhiều trường hợp còn quan trọng hơn cả hợp đồng giấy trắng mực đen.
Đó là thứ “linh hồn doanh nhân”, uy tín bang hội, đặc biệt với người Hoa mà không phải bằng tiền, thậm chí mạng sống mà mua được.
Nếu tử hình họ thì các hợp đồng quý ông, các cam kết uy tín này sụp đổ, kéo theo các hệ luỵ mà những đầu óc thông thường vốn hành xử theo lối người hang khó mà hiểu nổi.
Nếu giữ mạng sống cho họ thì họ vẫn tiếp tục thực hiện các hợp đồng miệng này một cách trơn tru dù ở trong tù.
Cuối cùng, đó là các vấn đề chính trị liên quan tới giới tài phiệt người Hoa vốn nắm tới 70 dòng vốn đầu tư ở châu Á, Thái Bình Dương.
Dù thế nào thì bà Trương Mỹ Lan cũng là gia tộc tài phiệt có tiếng ở Hong Kong và Đại lục, chứ không phải dạng trên răng dưới d** như Quyết “còi” FLC, trở thành tỷ phú chỉ sau một đêm cướp bóc.
Tầm ảnh hưởng này tới đâu thì không ai có thể biết được.
Việc tử hình bà Lan vì thế gây nên những hệ luỵ không thể lường trước.
Tựu trung, việc tử hình doanh nhân có thể kéo sụp cả một nền kinh tế là không hề cường điệu.
Một dân tộc thông minh luôn dành cho doanh nhân một cơ hội thứ hai.